| เลขที่หนังสือ | : กค 0702/3418 |
| วันที่ | : 12 กันยายน 2554 |
| เรื่อง | : ภาษีเงินได้นิติบุคคล กรณีการโอนเงินเป็นค่าใช้จ่ายสำหรับการทำวิจัยร่วมกันให้แก่บริษัทในต่างประเทศ |
| ข้อกฎหมาย | : มาตรา 70 มาตรา 77/2 และมาตรา 83/6(2) แห่งประมวลรัษฎากร |
| ข้อหารือ | บริษัท A เป็นบริษัทจดทะเบียนในประเทศไทย ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับการขาย Performance Coatings (ผลิตภัณฑ์พ่นสี) และผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง บริษัทฯ อยู่ภายใต้กลุ่มบริษัท AA ซึ่งดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับ Coatings Business Unit (CBU) ซึ่งเกี่ยวกับการขาย Performance Coatings โดยผลิตภัณฑ์ดังกล่าวจะขายให้แก่บุคคลภายนอกที่ไม่เกี่ยวข้องกับบริษัทฯ บริษัทที่ดำเนินธุรกิจที่เกี่ยวกับ CBU บางบริษัทมีศูนย์วิจัยและพัฒนาของตนเอง บางบริษัทว่าจ้างบุคคลภายนอก เพื่อดำเนินการในด้านการวิจัยและพัฒนาแทน ผลที่ได้จากการวิจัยและพัฒนาที่ดำเนินการโดยบริษัทที่ดำเนินธุรกิจที่เกี่ยวกับ CBU โดยปกติแล้วจะเป็นประโยชน์แก่บริษัทในเครือที่ดำเนินธุรกิจที่เกี่ยวกับ CBU ดังนั้น บริษัทเหล่านี้ จึงตกลงร่วมมือกันในการวิจัยที่เป็นประโยชน์แก่บริษัท เพื่อที่จะได้แบ่งปันภาระต้นทุนค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากการทำวิจัยและพัฒนาร่วมกัน บริษัทฯ จึงลงนามในสัญญาการตกลงแบ่งปันต้นทุนค่าใช้จ่ายในการวิจัยและพัฒนาร่วมกัน โดยมีสาระสำคัญ ดังนี้
(1) แต่ละบริษัทที่ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับ CBU จะร่วมมือกันและรับผิดชอบต้นทุนค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากการวิจัยและพัฒนา โดยแต่ละบริษัทจะถูกเรียกว่า "บริษัทผู้มีส่วนร่วม" (2) บริษัทผู้มีส่วนร่วมแต่ละแห่งจะร่วมกันรับผิดชอบต้นทุนค่าใช้จ่ายในการทำวิจัยและพัฒนาที่เกิดขึ้นในศูนย์วิจัยทั้งหลาย และ/หรือต้นทุนค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในแผนกวิจัยและพัฒนาของบริษัทผู้มีส่วนร่วม (หรือต้นทุนค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นโดยบริษัทผู้มีส่วนร่วมต่างๆ ที่เกิดจากการจ้างบริษัทผู้ให้บริการภายนอกอื่นๆ) ต้นทุนค่าใช้จ่ายในการทำวิจัยและพัฒนาทั้งหมดที่เกิดขึ้นในศูนย์วิจัยทั้งหลายรวมทั้งปี จะถูกปันส่วนให้แก่บริษัทผู้มีส่วนร่วมทุกๆ บริษัทตามสัดส่วนรายได้ของแต่ละบริษัท (3) AAA เป็นบริษัทที่จดทะเบียนจัดตั้งในประเทศเนเธอร์แลนด์ ซึ่งบริษัทผู้มีส่วนร่วมทั้งหลายร่วมกันจัดตั้งเพื่อให้จัดการแบ่งปันต้นทุนค่าใช้จ่าย ปกป้องกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญา ดำเนินการจัดการประสานงาน และอำนวยความสะดวกตามข้อตกลงการจัดการการทำวิจัยและพัฒนาร่วมกัน โดยที่ AAA จะได้รับค่าบริหารจัดการเป็นค่าตอบแทนในการดำเนินงานดังกล่าว ทั้งนี้ AAA จะไม่เป็นผู้ทำวิจัยและพัฒนาด้วยตนเอง และจะไม่เป็นผู้มีสิทธิรับผลประโยชน์ที่แท้จริงในผลของการวิจัยและพัฒนาแต่อย่างใด (จะมีเพียงบริษัทผู้มีส่วนร่วมทั้งหลายเท่านั้นที่จะเป็นผู้มีสิทธิรับผลประโยชน์ที่แท้จริงในผลการวิจัยและพัฒนาดังกล่าวร่วมกัน) หน้าที่หลักของ AAA เป็นเพียงผู้ถือหุ้น (Holding Company) และกระทำการในฐานะผู้จัดการประสานงาน และอำนวยความสะดวกตามสัญญาดังกล่าวเท่านั้น ซึ่งรายได้ทั้งหมดที่ AAA ได้รับจากการให้บริการดังกล่าวคือ รายได้ค่าบริการที่พึงได้รับตามที่คำนวณกันตามราคาตลาด AAA จะเป็นผู้ดูแลจัดการรวบรวมและแบ่งปันต้นทุนค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้น พร้อมทั้งดำเนินการเก็บเงินค่าแรกเข้า รักษาและจัดทำข้อมูลรายงานตามสมควร ตามที่บริษัทผู้มีส่วนร่วมร้องขอ และมีหน้าที่รวบรวมรายละเอียดต้นทุนค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นที่เกิดขึ้นจากบริษัทผู้มีส่วนร่วมทั้งหมด แล้วทำการแบ่งปันต้นทุนค่าใช้จ่ายดังกล่าวให้แก่บริษัทผู้มีส่วนร่วม ออกใบแจ้งหนี้ และเรียกเก็บเงินจากบริษัทผู้มีส่วนร่วม ซึ่ง AAA จะกระทำการในฐานะที่เป็นตัวแทนในการรับและจ่ายเงินแทนบริษัทผู้มีส่วนร่วมทุกรายAAA จะเป็นผู้ดำเนินการจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญาในนามตนเอง ซึ่งในกรณีนี้ AAA จะเป็นเพียงผู้ทรงสิทธิในทางกฎหมายแทนบริษัทผู้มีส่วนร่วม (แต่มิใช่ผู้มีสิทธิรับผลประโยชน์ที่แท้จริง) จากผลที่ได้จากการวิจัยและพัฒนาร่วมกัน การจดทะเบียนกระทำไปเพียงเพื่อประโยชน์ในการจัดการทรัพย์สินทางปัญญาดังกล่าว และเพื่อมั่นใจว่าบริษัทผู้มีส่วนร่วมทั้งหลายนั้นไม่สามารถเปิดเผยข้อมูลให้ผู้อื่นได้ไปซึ่งสิทธิหรือทำการจำหน่ายจ่ายโอนซึ่งสิทธิในผลของการวิจัยและพัฒนาร่วมกัน โดยปราศจากความยินยอมของบริษัทผู้มีส่วนร่วมทั้งหลาย (การให้ความยินยอมดังกล่าวนั้น จะต้องผ่าน AAA ซึ่งกระทำการในฐานะที่เป็นผู้จัดการดูแล และประสานงานแทนบริษัทผู้มีส่วนร่วมตามข้อตกลงในสัญญา (4) บริษัทผู้มีส่วนร่วมทุกรายจะมีส่วนในกรรมสิทธิ์ของผลที่ได้จากการวิจัยและพัฒนาร่วมกันตามสัดส่วน ถึงแม้ว่าการทำการวิจัยและพัฒนาอาจจะถูกทำขึ้นที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาต่างๆ และ/หรือแผนกวิจัยและพัฒนาของบริษัทผู้มีส่วนร่วม บางราย แต่บริษัทผู้มีส่วนร่วมทุกรายจะมีสิทธิในการเข้าถึงผลที่ได้จากการวิจัยดังกล่าวอย่างเต็มที่โดยอิสระ และไม่ถูกจำกัด ซึ่งรวมถึงการเข้าถึงทรัพย์สินทางปัญญา สิทธิบัตร สูตรลับ และองค์ความรู้ที่เกิดขึ้นจากการวิจัยและพัฒนาดังกล่าว (5) บริษัทใดมีความประสงค์ที่จะเป็นบริษัทผู้มีส่วนร่วมรายใหม่ตามสัญญาฯ บริษัทนั้นจะต้องจ่ายเงินค่าแรกเข้าสำหรับการซื้อสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาที่เกิดขึ้นแล้ว และเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้มีส่วนร่วมเดิมอยู่ก่อน ตามมูลค่าของสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญา จำนวนเงินค่าแรกเข้าสำหรับการซื้อสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญานั้น จะถูกคำนวณมาจากมูลค่าตามสัดส่วนของกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญา ที่จะถูกแบ่งให้แก่บริษัทผู้มีส่วนร่วมรายใหม่ และจำนวนเงินดังกล่าว จะถือเป็นรายได้ของบริษัทผู้มีส่วนร่วมเดิมที่ได้จากการขายกรรมสิทธิ์ในทรัพยสินทางปัญญาบางส่วนที่ตนเป็นเจ้าของอยู่บริษัทฯ เห็นว่า 1. การที่บริษัทฯ จ่ายเงินตามข้อตกลงในสัญญาฯ ดังกล่าว ถือได้ว่าเป็นเงินได้ตามมาตรา 40(2) แห่งประมวลรัษฎากร (การรับทำงานให้) จะไม่ถือเป็นเงินได้ตามมาตรา 40(3) แห่งประมวลรัษฎากร เนื่องจากการจ่ายเงินดังกล่าว มิได้เป็นการจ่ายเงินเพื่อใช้ลิขสิทธิ์หรือสิทธิอย่างอื่นในผลที่ได้จากการวิจัยและพัฒนาร่วมกัน เนื่องจากผลที่ได้จากการวิจัยและพัฒนาร่วมกันดังกล่าวนั้นเป็นสิทธิของบริษัทฯ เอง (โดยมีสิทธิในทรัพย์สินดังกล่าวร่วมกันกับบริษัทผู้มีส่วนร่วมอื่นๆ ด้วย) นอกจากนั้น การจ่ายเงินดังกล่าวไม่ถือเป็นค่าตอบแทนเพื่อการใช้หรือสิทธิในการใช้ลิขสิทธิ์ในงานวรรณกรรม ศิลปะหรือวิทยาศาสตร์ใดๆ หรือเป็นค่าตอบแทนเพื่อการใช้หรือสิทธิในการใช้สิทธิบัตร เครื่องหมายการค้า แบบหรือหุ่นจำลอง แผนผัง สูตรหรือกรรมวิธีลับใดๆ หรือเพื่อข้อสนเทศเกี่ยวกับประสบการณ์ทางอุตสาหกรรม ทางพาณิชย์กรรมหรือทางวิทยาศาสตร์ หรือเพื่อการใช้หรือสิทธิในการใช้ฟิล์มภาพยนตร์หรือเทปบันทึกภาพสำหรับโทรทัศน์หรือการกระจายเสียงอันถือว่าเป็นการจ่าย "ค่าสิทธิ" ตามข้อ 12 แห่งอนุสัญญาระหว่างราชอาณาจักรไทยกับราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ เพื่อการเว้นการเก็บภาษีซ้อนและป้องกันการเลี่ยงการรัษฎากร ในส่วนที่เกี่ยวกับภาษีเก็บจากเงินได้และจากทุน ดังนั้น การจ่ายเงินดังกล่าวย่อมถือว่าเป็นการจ่ายเงินได้ที่ถือว่าเป็น กำไรธุรกิจ 2. กรณีภาษีหักเงินได้ ณ ที่จ่าย จากการที่บริษัทฯ จ่ายเงินให้บริษัท AAA ซึ่งเป็นบริษัทที่จดทะเบียนจัดตั้งในประเทศเนเธอร์แลนด์ โดยที่มิได้ประกอบกิจการในประเทศไทย จะต้องพิจารณาตามบทบัญญัติที่กล่าวไว้ในอนุสัญญาฯ หากมิใช่ด้วยเหตุผลที่ว่า AAA มิใช่ผู้มีสิทธิรับผลประโยชน์จากการทำวิจัยและพัฒนาที่แท้จริง ก็สมควรพิจารณาตามอนุสัญญาภาษีซ้อนระหว่างประเทศไทยกับประเทศต่างๆ ที่เป็นถิ่นที่ตั้งของศูนย์วิจัยและพัฒนาแต่ละแห่ง 3. ค่าบริการที่บริษัทฯ ได้จ่ายให้แก่บริษัท AAA เพื่อดำเนินการในฐานะที่เป็นผู้ดูแลจัดการและอำนวยความสะดวกตามสัญญาแบ่งต้นทุนค่าใช้จ่ายในการวิจัยและพัฒนานั้นเป็นเงินได้ประเภท "กำไรธุรกิจ" ภายใต้อนุสัญญาฯ ดังกล่าว |
| แนววินิจฉัย | 1. กรณีบริษัทฯ จ่ายเงินตามข้อตกลงในสัญญาฯ เพื่อเข้าเป็นบริษัทผู้มีส่วนร่วม ให้แก่ AAA สำหรับการซื้อสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาที่เกิดขึ้นแล้ว และเป็นกรรมสิทธิ์ของบริษัทผู้มีส่วนร่วมเดิมอยู่ก่อน ตามมูลค่าของทรัพย์สินทางปัญญา หากการจ่ายเงินดังกล่าว เข้าลักษณะเป็นการจ่ายค่าตอบแทนเพื่อการใช้ หรือสิทธิใน การใช้สิทธิบัตร เครื่องหมายการค้า แบบหรือหุ่นจำลอง แผนผัง สูตรหรือกรรมวิธีลับใดๆ หรือ เพื่อข้อสนเทศเกี่ยวกับประสบการณ์ทางอุตสาหกรรม ทางพาณิชย์ หรือทางวิทยาศาสตร์ หรือ เพื่อการใช้หรือสิทธิในการใช้ฟิล์มภาพยนตร์หรือเทปบันทึกภาพสำหรับโทรทัศน์หรือการกระจายเสียง ซึ่งถือเป็นค่าสิทธิ ตามข้อ 12 แห่งอนุสัญญาฯ เมื่อบริษัทฯ จ่ายค่าตอบแทนตามสัญญาฯ ให้แก่ AAA ซึ่งมิได้ประกอบกิจการในประเทศไทย บริษัทฯ มีหน้าที่ต้องหักภาษีเงินได้นิติบุคคลในอัตราร้อยละ 15 ตามมาตรา 70 แห่งประมวลรัษฎากร
2. กรณีบริษัทฯ จ่ายเงินตามข้อตกลงในสัญญาฯ เพื่อให้จัดการแบ่งปันต้นทุนค่าใช้จ่ายปกป้องกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญา ดำเนินการจัดการประสานงานและอำนวยความสะดวกตามข้อตกลงการจัดการทำการวิจัยและพัฒนาร่วมกัน ให้แก่ AAA ซึ่งจดทะเบียนจัดตั้งในประเทศเนเธอร์แลนด์ โดย AAA ได้อนุญาตให้ผู้เข้าร่วมตามสัญญารายอื่นได้ใช้สิทธิในทางทรัพย์สินทางปัญญาที่ได้รับมาดังกล่าว หากการจ่ายเงินดังกล่าว เข้าลักษณะเป็นการจ่ายค่าตอบแทนเพื่อการใช้ หรือสิทธิใน การใช้สิทธิบัตร เครื่องหมายการค้า แบบหรือหุ่นจำลอง แผนผัง สูตรหรือกรรมวิธีลับใดๆ หรือ เพื่อข้อสนเทศเกี่ยวกับประสบการณ์ทางอุตสาหกรรม ทางพาณิชย์ หรือทางวิทยาศาสตร์ หรือ เพื่อการใช้หรือสิทธิในการใช้ฟิล์มภาพยนตร์หรือเทปบันทึกภาพสำหรับโทรทัศน์หรือการกระจายเสียง ซึ่งถือเป็นค่าสิทธิ ตามข้อ 12 แห่งอนุสัญญาฯ เมื่อบริษัทฯ จ่ายค่าตอบแทนตามสัญญาฯ ให้แก่ AAA ซึ่งมิได้ประกอบกิจการในประเทศไทย บริษัทฯ มีหน้าที่ต้องหักภาษีเงินได้นิติบุคคลในอัตราร้อยละ 15 ตามมาตรา 70 แห่งประมวลรัษฎากร 3. กรณีบริษัทฯ จ่ายเงินตามข้อตกลงในสัญญาฯ เพื่อเข้าเป็นบริษัทผู้มีส่วนร่วม ตาม 1. และจ่ายเงินตามข้อตกลงในสัญญาฯ เพื่อให้จัดการแบ่งปันต้นทุนค่าใช้จ่ายปกป้องกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญา ตาม 2. ให้แก่ AAA ซึ่งไม่มีสถานประกอบการถาวรในประเทศไทย เข้าลักษณะเป็นการจ่ายค่าบริการให้แก่ผู้ประกอบการที่อยู่นอกราชอาณาจักร ซึ่งได้มีการให้บริการในต่างประเทศและได้มีการใช้บริการในราชอาณาจักร บริษัทฯ จึงมีหน้าที่ต้องนำส่งภาษีมูลค่าเพิ่ม ตามมาตรา 77/2 และมาตรา 83/6(2) แห่งประมวลรัษฎากร |
| เลขตู้ | : 74/37872 |