| เลขที่หนังสือ | : กค 0702/1985 |
| วันที่ | : 8 เมษายน 2568 |
| เรื่อง | : ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา กรณีการคำนวณหักค่าใช้จ่าย ค่าลดหย่อน และการยกเว้นเงินได้ของสามีภริยา |
| ข้อกฎหมาย | : มาตรา 40 มาตรา 57 ฉ แห่งประมวลรัษฎากร |
| ข้อหารือ | : 1. นาย ก. และนาง ข. ยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ปีภาษี 2560 ดังนี้ 1.1 นาย ก. ยื่นแบบ ภ.ง.ด.90 จำนวน 2 ครั้ง ครั้งที่ 1 ยื่นแบบผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โดยมีสถานภาพสมรสและอยู่ร่วมกันตลอดปีภาษี แสดงเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (2) แห่งประมวลรัษฎากรของตนเอง นำเงินได้พึงประเมินของภริยาตามมาตรา 40 (2) แห่งประมวลรัษฎากร มารวมคำนวณ โดยแสดงค่าใช้จ่าย ค่าลดหย่อนผู้มีเงินได้ ค่าเบี้ยประกันชีวิต ค่าเบี้ยประกันสุขภาพ และเงินบริจาค และใช้สิทธิยกเว้นภาษีเงินได้จากค่าซื้อหน่วยลงทุน RMF ค่าซื้อหน่วยลงทุน LTF และค่าซื้อสินค้าหรือบริการ คำนวณแล้วมีภาษีที่ต้องชำระ ส่วนครั้งที่ 2 ยื่นแบบกระดาษ โดยแสดงรายการต่าง ๆ เช่นเดียวกับการยื่นแบบครั้งที่ 1 แต่แก้ไขจำนวนภาษีหัก ณ ที่จ่าย 1.2 นาง ข. ยื่นแบบ ภ.ง.ด.91 จำนวน 1 ครั้ง ผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต แสดงเฉพาะเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) แห่งประมวลรัษฎากร และแสดงค่าใช้จ่าย ค่าลดหย่อนผู้มีเงินได้ ค่าเบี้ยประกันชีวิต เงินสมทบกองทุนประกันสังคม และเงินบริจาค ใช้สิทธิยกเว้นภาษีเงินได้จากค่าเบี้ยประกันชีวิตแบบบำนาญ ค่าซื้อหน่วยลงทุน RMF ค่าซื้อหน่วยลงทุน LTF และค่าซื้อสินค้าหรือบริการ คำนวณแล้วมีภาษีชำระไว้เกินและขอคืนภาษี 2. ขอหารือในประเด็นดังต่อไปนี้ 2.1 วิธีการหักค่าใช้จ่ายกรณีมีเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) และ (2) แห่งประมวลรัษฎากร มาตรา 42 ทวิ แห่งประมวลรัษฎากร 2.2 วิธีการหักลดหย่อนและการยกเว้นเงินได้ สำหรับเบี้ยประกันชีวิต เบี้ยประกันสุขภาพ ค่าซื้อหน่วยลงทุน RMF และ LTF และค่าซื้อสินค้าหรือบริการ |
| แนววินิจฉัย | : การที่นาย ก. และนาง ข. เลือกวิธีการยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาปีภาษี 2560 ตามมาตรา 57 ฉ วรรคสาม แห่งประมวลรัษฎากร โดยนาง ข. ซึ่งมีเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) และ (2) แห่งประมวลรัษฎากร แยกยื่นเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) แห่งประมวลรัษฎากร ส่วนเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (2) แห่งประมวลรัษฎากร นำไปถือเป็นเงินได้ของนาย ก. จากกรณีดังกล่าว การหักค่าใช้จ่าย ค่าลดหย่อน และการยกเว้นเงินได้ แยกพิจารณาได้ ดังนี้ 1. การหักค่าใช้จ่าย กรณีมีเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) และ (2) แห่งประมวลรัษฎากร มาตรา 42 ทวิ แห่งประมวลรัษฎากร ให้หักค่าใช้จ่ายเป็นการเหมาได้ร้อยละ 50 แต่รวมกันต้องไม่เกิน 100,000 บาท เมื่อนาง ข. เลือกแยกยื่นเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) แห่งประมวลรัษฎากร และนำเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (2) แห่งประมวลรัษฎากร ไปรวมคำนวณกับเงินได้ของนาย ก. จึงต้องเฉลี่ยค่าใช้จ่าย ตามส่วนของเงินได้ดังกล่าว และยื่นรายการเพื่อเสียภาษี ดังนี้ 1.1 เงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) แห่งประมวลรัษฎากร แยกยื่นในนามของนาง ข. และหักค่าใช้จ่ายตามที่เฉลี่ยได้ 1.2 เงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (2) แห่งประมวลรัษฎากร นาง ข. นำไปรวมคำนวณเป็นเงินได้ของนาย ก. และหักค่าใช้จ่ายตามที่เฉลี่ยได้ 2. การยกเว้นภาษีเงินได้ สำหรับค่าซื้อหน่วยลงทุน RMF และ LTF ค่าซื้อหน่วยลงทุน RMF หรือ LTF ต้องเฉลี่ยตามส่วนเงินได้พึงประเมินของแต่ละคนในส่วนของภริยาที่แยกยื่นเฉพาะเงินได้ตามมาตรา 40 (1) แห่งประมวลรัษฎากร จะได้สิทธิยกเว้นเงินได้ ตามส่วนของเงินได้พึงประเมินของตน และสามีมีสิทธิยกเว้นเงินได้โดยนำค่าซื้อหน่วยลงทุน RMF หรือ LTF ของภริยาตามส่วนเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (2) แห่งประมวลรัษฎากร ที่ภริยานำไปรวมคำนวณเป็นเงินได้ของสามี มาหักออกในการคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาตามข้อ 2 (55) และ (66) แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 126 (พ.ศ. 2509)ฯ ประกอบกับประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีเงินได้ (ฉบับที่ 171)ฯ ลงวันที่ 24 ธันวาคม พ.ศ. 2551 และประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีเงินได้ (ฉบับที่ 276)ฯ ลงวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2559 3. การหักค่าลดหย่อนและการยกเว้นภาษีเงินได้อื่น ๆ เนื่องจากนาย ก. และนาง ข. ต่างฝ่ายต่างมีสถานะเป็นผู้มีเงินได้ที่ได้แยกยื่นรายการและเสียภาษีเฉพาะเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (1) แห่งประมวลรัษฎากร โดยไม่ถือเป็นเงินได้ของอีกฝ่ายหนึ่งตามมาตรา 57 ฉ วรรคสาม แห่งประมวลรัษฎากรนาย ก. และนาง ข. ต่างฝ่ายต่างมีสิทธิหักลดหย่อนหรือยกเว้นภาษีเงินได้รายการต่าง ๆ ตามที่กฎหมายกำหนดดังต่อไปนี้ โดยจะไม่มีสิทธิหักลดหย่อน หรือยกเว้นภาษีเงินได้สำหรับสามีหรือภริยาได้อีก 3.1 เบี้ยประกันชีวิต ตามมาตรา 42 (1) (ง) แห่งประมวลรัษฎากร ข้อ 2 (61) แห่งกฎกระทรวงฉบับที่ 126 (พ.ศ. 2509) ออกตามความในประมวลรัษฎากร ว่าด้วยการยกเว้นรัษฎากร ประกอบกับข้อ 3 (3) (ข) ของประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีเงินได้ (ฉบับที่ 172)ฯ ลงวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2551 3.2 เบี้ยประกันสุขภาพ ตาม ข้อ 2 (97) แห่งกฎกระทรวงฉบับที่ 126 (พ.ศ. 2509)ฯ ประกอบกับประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีเงินได้ (ฉบับที่ 315) เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์ และวิธีการเพื่อการยกเว้นภาษีเงินได้ สำหรับเงินได้เท่าที่ผู้มีเงินได้จ่ายเป็นเบี้ยประกันภัย สำหรับการประกันสุขภาพของผู้มีเงินได้ ลงวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ. 2560 3.3 ค่าซื้อสินค้าหรือบริการ ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 333 (พ.ศ. 2560)ฯ ประกอบกับข้อ 1 (3) ของประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีเงินได้ (ฉบับที่ 311)ฯ ลงวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2560 |