กรมสรรพากร กับพวก

โจทก์ประกอบกิจการผลิตน้ำแข็งจำหน่าย โดยมีโรงน้ำแข็งที่จังหวัดชัยนาทและจังหวัดนครสวรรค์ การที่เจ้าพนักงานประเมินคิดต้นทุนการผลิตน้ำแข็งตามเกณฑ์การคำนวณต้นทุนการผลิตน้ำแข็งของกรมการค้าภายในซึ่งเป็นหน่วยงานของรัฐ และมีหน้าที่ควบคุมราคาจำหน่ายน้ำแข็งเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคโดยตรง และยังคิดต้นทุนกระแสไฟฟ้าให้โจทก์สูงกว่าหลักเกณฑ์ของกรมการค้าภายใน อีกทั้งยังหักกระแสไฟฟ้าที่โจทก์ใช้เพื่อการอื่นและหักความสูญเสียระหว่างการผลิตและจำหน่ายน้ำแข็งให้อีก นับว่าเป็นผลดีต่อโจทก์อยู่มาก ประกอบกับพยานโจทก์ก็เบิกความยอมรับว่ากระแสไฟฟ้าที่ใช้ในการผลิตน้ำแข็งปกติจะมีปริมาณการใช้ไฟฟ้าคงที่ นอกจากนี้ยังได้ความว่าโจทก์ขยายกำลังการผลิตน้ำแข็งเพิ่มขึ้นอันเป็นข้อบ่งชี้ว่าโจทก์มีกำไรจากการผลิตและจำหน่ายน้ำแข็ง อย่างแน่นอน เพราะเป็นการผิดวิสัยของผู้ประกอบกิจการค้าที่ประสบภาวะขาดทุนแล้วยังเพิ่มกำลังผลิตขึ้นอีก ทั้งโจทก์ไม่สามารถพิสูจน์ให้เห็นได้ว่าปริมาณการผลิตและจำหน่ายน้ำแข็งที่แท้จริงของโจทก์มีจำนวนเท่าใด และต้นทุนการผลิตน้ำแข็งของโจทก์คิดเป็นเงินได้เพียงใด
ซึ่งภาระการพิสูจน์ว่าการประเมินของเจ้าพนักงานประเมินและคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ไม่ถูกต้องตกอยู่แก่โจทก์ แต่กลับปรากฏตามบัญชีและตารางแสดงยอดการผลิตและจำหน่ายน้ำแข็งของโจทก์ประจำปี 2533 ว่าน้ำแข็งที่ผลิตมีต้นทุนซองละ 25 บาท ขณะที่โจทก์นำจำหน่ายน้ำแข็งที่ผลิตได้ในราคาซองละ 36 บาท จึงถือได้ว่าโจทก์แสดงรายได้จากการจำหน่ายน้ำแข็งในแบบแสดงรายการภาษีการค้า (ภ.ค.40) ต่ำไปจริง