คำพิพากษาฎีกาที่4955/2536

บริษัท กำจรก่อสร้าง จำกัด

โจทก์

กรมสรรพากร

จำเลย

กฎหมายที่เกี่ยวข้องพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 58, 56, 77

การประนอมหนี้ที่ศาลเห็นชอบด้วยแล้ว ถ้าไม่ปรากฏว่าได้ตั้งบุคคลอื่นหรือเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ เป็นผู้จัดการทรัพย์สินหรือกิจการแทนลูกหนี้ ถือว่าคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เป็นอันยกเลิกไปในตัว และลูกหนี้กลับเป็นผู้มีอำนาจจัดการทรัพย์สินหรือกิจการของตนขึ้นตามเดิม เมื่อคดีนี้ศาลเห็นชอบด้วยกับการประนอมหนี้ก่อนล้มละลาย และโจทก์ซึ่งเป็นลูกหนี้ไม่ถูกจำกัดอำนาจโดยมีบุคคลอื่นจัดการทรัพย์สินหรือกิจการแทน ตามาตรา 58 แล้ว โจทก์ซึ่งเป็นลูกหนี้ย่อมมีความสามารถประกอบกิจการหรือจัดการทรัพย์สินได้ต่อไป เมื่อการให้ถ้อยคำต่อเจ้าพนักงานประเมินตามที่ถูกเรียกตรวจสอบไต่สวนการเสียภาษีอากร การอุทธรณ์การประเมิน และการฟ้องขอให้เพิกถอนการประเมินและคำวินิจฉัยอุทธรณ์ เป็นการจัดการทรัพย์สินอย่างหนึ่ง จึงอยู่ในอำนาจของโจทก์ที่จะจัดการได้ โจทก์จึงมีอำนาจฟ้องคดี
การประนอมหนี้ซึ่งที่ประชุมเจ้าหนี้ได้ยอมรับและศาลเห็นชอบด้วยแล้ว ผูกมัดเจ้าหนี้ทั้งหมดในเรื่องหนี้ซึ่งอาจขอรับชำระหนี้ได้ แต่ไม่ผูกมัดเจ้าหนี้คนหนึ่งคนใดในเรื่องหนี้ ซึ่งตามพระราชบัญญัติล้มละลาย บัญญัติให้ลูกหนี้ไม่อาจหลุดพ้นโดยคำสั่งปลดจากล้มละลายได้ อันได้แก่ หนี้เกี่ยวกับภาษีอากร หรือจังกอบของรัฐบาลหรือเทศบาล และหนี้ซึ่งได้เกิดขึ้นโดยความทุจริตฉ้อโกงของบุคคลล้มละลาย หรือ หนี้ซึ่งเจ้าหนี้ไม่ได้เรียกร้องเนื่องจากความทุจริตฉ้อโกง ซึ่งบุคคลล้มละลายมีส่วนเกี่ยวข้องสมรู้ เว้นแต่เจ้าหนี้คนนั้นได้ยินยอมด้วยในการประนอมหนี้ เมื่อหนี้ในคดีนี้เป็นหนี้เกี่ยวกับภาษีอากร แม้โจทก์จะได้รับการประนอมหนี้ แต่จำเลยก็มิได้ยินยอมด้วยในการประนอมหนี้ จึงไม่อาจผูกมัดเจ้าพนักงานประเมินในการเรียกเก็บภาษีอากรจากโจทก์